Chuyển động chính sách về phương thức đối tác công tư (PPP) với tư duy kịp thời tháo gỡ vướng mắc thực tiễn, kiến tạo phát triển đã củng cố niềm tin của nhiều nhà đầu tư, tăng sức hấp dẫn trong thu hút vốn tư nhân vào các dự án phát triển hạ tầng trọng điểm. Chính sách mới đồng thời mở rộng không gian thu hút nguồn lực tư nhân vào các lĩnh vực mới, đặc biệt là những dự án khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số - trụ cột quan trọng cho tăng trưởng cao, bền vững.
Nghị định 180/2025/NĐ-CP quy định cụ thể từng lĩnh vực và nhóm sản phẩm có thể hợp tác công tư trong lĩnh vực chuyên biệt như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Ảnh: Song Lê.
Tăng sức hút vốn tư nhân vào dự án hạ tầng lớn
Nhìn lại thời gian chuẩn bị, thực hiện Dự án Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh từ khi nhen nhóm ý tưởng những năm 2011 - 2014, đến khi bắt tay chuẩn bị dự án giai đoạn 2016 - 2020, ông Đỗ Trọng Khánh, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Cao Bằng chia sẻ, ban đầu rất ít nhà đầu tư mặn mà vì Dự án thực hiện ở địa hình khó, khả năng thu hồi vốn thấp. Tuy nhiên, nhờ những tháo gỡ tại Luật PPP và các sửa đổi chính sách sau đó, Dự án đã thu hút được nhà đầu tư lớn, đủ năng lực tài chính và kinh nghiệm triển khai.
Là nhà đầu tư quan tâm đề xuất và thực hiện Dự án Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh theo phương thức PPP, ông Lê Thanh Tuấn, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Đèo Cả đánh giá, thời gian qua, chính sách về PPP đã được sửa đổi, bổ sung kịp thời để giải quyết những vấn đề phát sinh từ thực tiễn, là tiền đề quan trọng để dự án PPP có thể triển khai thành công. Một dự án cao tốc thực hiện tại một tỉnh nghèo, điều kiện triển khai rất khó khăn, vẫn có thể thu hút được sự tham gia của khu vực tư nhân theo phương thức PPP, thì dư địa cho phương thức này trong tương lai là rất lớn.
Sự tham gia của khu vực tư nhân là rất quan trọng để giải bài toán thiếu hụt nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển, nhất là cho hạ tầng giao thông - nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, không chỉ đối với một tỉnh còn nhiều khó khăn như Cao Bằng, mà đối với cả nước trên chặng đường thực hiện mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững. Nhu cầu vốn đầu tư luôn lớn hơn khả năng cân đối bố trí của ngân sách nhà nước, đòi hỏi phải huy động tối đa nguồn lực tư nhân. Cùng với đó, theo các chuyên gia, ngoài vấn đề nguồn vốn, sự tham gia của khu vực tư nhân cũng giúp Nhà nước tận dụng được năng lực quản trị, vận hành, công nghệ xây dựng, giải pháp thi công…
Dự án Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh theo phương thức PPP được kỳ vọng tạo sức bật cho kinh tế Cao Bằng. Ảnh: Minh Thư.
Rộng cửa cho lĩnh vực mới
Không chỉ thu hút PPP trong lĩnh vực hạ tầng, Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15 và gần đây là Nghị định số 180/2025/NĐ-CP về cơ chế, chính sách hợp tác công tư trong lĩnh vực phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã mở ra rất nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, hấp dẫn để thu hút khu vực tư nhân đầu tư vào lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Theo ông Phạm Thy Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Tài chính, Nghị định 180 quy định cụ thể từng lĩnh vực và nhóm sản phẩm có thể hợp tác công tư trong lĩnh vực chuyên biệt như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để thuận lợi trong áp dụng; quy trình thủ tục và nội dung dự án được thiết kế theo hướng đơn giản hóa tối đa; nhiều cơ chế chính sách ưu đãi vượt trội cho lĩnh vực khoa học công nghệ. Nghị định 180 được đón nhận những phản hồi rất tích cực từ phía các cơ quan nhà nước cũng như các doanh nghiệp công nghệ. Hầu hết các doanh nghiệp khi trao đổi đều đánh giá rất cao những quy định, chính sách đặc thù, vượt trội trong Nghị định 180.
Ông Phạm Thy Hùng cho biết, Lãnh đạo Bộ Tài chính mà trực tiếp là Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng rất quan tâm, trực tiếp chỉ đạo quá trình xây dựng và triển khai nghị định này. Thời gian vừa qua, Bộ Tài chính đã tích cực đôn đốc các cơ quan nhà nước cũng như doanh nghiệp công nghệ đồng hành chủ động nghiên cứu và đề xuất các dự án hợp tác công tư trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Đến nay, Bộ Tài chính đã nhận được đề xuất từ khoảng 10 bộ, ngành và hơn 20 địa phương, với danh mục khoảng 60 - 70 dự án. Chẳng hạn UBND TP. Đà Nẵng đề xuất dự án "Bản sao số" và Sàn giao dịch khoa học công nghệ. Cao Bằng đề xuất dự án xây dựng trung tâm dữ liệu theo hình thức PPP... Bộ đang làm việc trực tiếp với từng đơn vị để xác định tính khả thi của các dự án.
Đại diện Cục Quản lý đấu thầu cho biết, Bộ Tài chính sẽ làm việc trực tiếp với các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và địa phương để hướng dẫn, đồng hành ngay từ các khâu đầu tiên như chuẩn bị dự án, hướng dẫn về mặt pháp lý, hỗ trợ về chuyên gia để có thể triển khai nhanh chóng các dự án khả thi.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đang xây dựng sổ tay hướng dẫn về hợp tác công tư cho lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trước mắt tập trung vào các nhóm dự án như khai thác dữ liệu, phát triển hạ tầng số và trung tâm dữ liệu. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ để thúc đẩy mô hình hợp tác ba nhà, với mong muốn các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp phối hợp chặt chẽ để triển khai các chính sách đã ban hành, để chính sách sớm được hiện thực hóa thành các dự án thực tiễn.
Minh Thư
Nguồn: https://baodauthau.vn/ppp-don-bay-hut-von-dau-tu-vao-ha-tang-va-cong-nghe-post187959.html
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.2.jpg)