Cần khơi thông điểm nghẽn trong quản lý vận hành đường cao tốc

13/05/2022

13/05/2022

Tại tọa đàm, Chủ tịch hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam PGS. TS. Trần Chủng cho biết, theo dự án quy hoạch phát triển đường cao tốc đã được Chính phủ phê duyệt đến năm 2030 - 2035, Việt Nam có khoảng 5.000km đường bộ cao tốc với tổng mức đầu tư lên tới xấp xỉ 40 tỷ USD. Đây là khối bất động sản rất lớn cần phải được quản lý và khai thác tốt mới mang lại hiệu quả đầu tư. Nếu không sẽ gây tổn thất lớn cho nền kinh tế và cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, hiện chưa có khung pháp lý hoàn chỉnh và bộ tiêu chuẩn kỹ thuật chuyên về quản lý, khai thác đường ô tô cao tốc. Đây là một khoảng trống lớn cần có giải pháp khắc phục càng sớm càng tốt để làm căn cứ quản lý hợp đồng và xử lý các tranh chấp.

Cần khơi thông điểm nghẽn trong quản lý vận hành đường cao tốc -0

Cần khơi thông điểm nghẽn trong quản lý vận hành đường cao tốc -0

Toàn cảnh toạ đàm

Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc cho rằng, trong điều kiện ngân sách nhà nước khó khăn, việc huy động các nguồn vốn xã hội cho đầu tư phát triển giao thông giữ vai trò quan trọng và phương thức PPP mang đến nhiều kỳ vọng. "PPP là một chính sách giúp chúng ta đạt cả 2 mục tiêu: Giảm gánh nặng cho Nhà nước, tạo cơ hội cho phát triển kinh tế tư nhân; Nhà nước, người dân và doanh nghiệp cùng có lợi", ông Lộc nói.

Có nhiều hình thức hợp tác công tư để triển khai việc quản lý khai thác bảo trì đường cao tốc, trong đó, có thể áp dụng hình thức hợp đồng O&M (kinh doanh-bảo trì). Hình thức này được hiểu là Nhà nước làm đường cao tốc, sau đó nhượng quyền vận hành (bao gồm việc thu phí và thực hiện bảo trì) cho nhà đầu tư tư nhân.

Chia sẻ tại toạ đàm, Tổng giám đốc Công ty CP đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả (HHV) Nguyễn Quang Huy cho biết HHV là đơn vị thuộc Tập đoàn Đèo Cả hiện đang thực hiện quản lý vận hành nhiều công trình giao thông trên khắp cả nước từ Bắc đến Nam bao gồm cả các dự án được đầu tư theo hình thức PPP và đầu tư vốn Ngân sách. Với kinh nghiệm gần 20 năm quản lý vận hành công trình hầm giao thông và từ thực tế quản lý khai thác gần 25km hầm giao thông, gần 330km cao tốc và quốc lộ, ông Huy đề xuất Bộ Giao thông Vận tải nên bổ sung các khu dừng nghỉ, quy mô từ 5 - 10ha/bên, coi đây là một cấu phần của đường cao tốc, tổ chức đấu thầu khai thác để các đơn vị quản lý, vận hành khai thác tuyến đường được chủ động thu hút phương tiện.

Bên cạnh đó, ông Huy đề nghị cần khắc phục hạn chế về kinh phí cho công tác bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên và tổ chức thu phí đường cao tốc, do kinh phí này được tính toán theo cách tính cũ, công nghệ cũ, định mức cũ. Ngoài ra, Nhà nước cần có chính sách khuyến khích áp dụng khoa học, công nghệ. để đơn vị quản lý, vận hành khai thác chủ động đầu tư thiết bị, công nghệ cần có thời gian khai thác, kinh doanh đủ dài (hơn 10 năm).

Để triển khai hình thức kinh doanh - bảo trì đường cao tốc thuận lợi, tại tọa đàm, các đại biểu cũng nhấn mạnh, việc quản lý, vận hành đường cao tốc ở Việt Nam đang còn khoảng trống lớn về khung pháp lý và bộ tiêu chuẩn kỹ thuật; các văn bản pháp luật điều chỉnh, đặc biệt là các hướng dẫn chi tiết về những điều khoản chủ yếu trong hợp đồng O&M để cả phía nhà nước và nhà đầu tư tư nhân có thể dựa vào đó cùng thương thảo, xây dựng và tổ chức vận hành những dự án hợp tác hiệu quả.

MINH ANH